Koma pozisyonu bilinci kapalı olan ancak soluk alıp vermeye devam eden hasta ya da yaralılara uygulanan bir tekniktir. Bu uygulamanın amacı, hasta ya da yaralının bilinci kapalı olduğu için kusma gibi bir durumda nefes yolu tıkana bilir ve boğulma yaşayabilir. Hasta ya da yaralıyı koma (kurtarma) pozisyonu uygulayarak bu durumun önüne geçilir. Yazımızda koma pozisyonu hangi durumda verilir ve komaya neden olan durumları anlattık.
Koma Nedir?
Uzun süreli olarak yaşanan bilinç kaybı durumuna koma denilmektedir. Yaralı ya da hasta koma durumunda iken hiçbir şekilde uyaranlara karşı tepki vermez. Bilinç tamamen kapalıdır. Ancak yaşamsal fonksiyonlar devam etmektedir.
Komaya Neden Olan Durumlar Nelerdir?
Yüksekten düşmeler, alınan güçlü darbeler, kafa travmaları, aşırı alkol kullanımı, yabancı madde kullanımı, havale, şeker hastalığı, karaciğer hastalıkları ve çeşitli başka hastalıklar komaya sebep olabilmektedir.
Koma Pozisyonu Nasıl Verilir?
Her şeyden önce bilinmesi gereken en önemli konu, kafatası ve omurgası yaralanmış olan hasta ya da yaralılara koma pozisyonu verilmez. Bu tarz hasta ya da yaralıların felç kalma riskleri bulunmaktadır. Bu nedenle kafatası ve omurgası yaralanan hasta ya da yaralıların kesinlikle hareket ettirilmemesi gerekmektedir.
- İlk yardımcı kaza bölgesinin güvenliğini sağlamalıdır. Hasta ya ada yaralı en uygun taşıma tekniği ile bu güvenli alana getirilmelidir. Güvenlik sağlanmadan kesinlikle hasta ya da yaralıya müdahale edilmemelidir.
- Hasta ya da yaralının yanında birinci dereceden bir yakını bulunuyor ise müdahale edebilmek için izin alınmalıdır. İznin verilmemesi durumunda ilk yardımcı hasta ya da yaralıya müdahale etmemelidir. 112 acil yardım aranarak sağlık ekibi beklenmelidir.
İlginizi Çekebilir: Şok Pozisyonu Nasıl Verilir?
Hasta yakını ilk yardımcıya müdahale etme izni verdiği takdirde;
- İlk olarak bilinç kontrolü yapılmalıdır.
- Ses ile uyarı yapılır. Eller çırpılarak uyarı yapılır ya da farklı sesler çıkarılarak uyarı yapılır. Cevap alınamaması durumunda yüksek bir ses tonu ile hastaya sorular sorulur. Her bir uyarıdan sonra hasta ya da yaralının tepkileri gözlemlenir.
- Sesli uyaranlara cevap gelmemesi durumunda hasta ya da yaralının durumunu göre uygun bir bölgeye can acıtacak şekilde baskı yapılır. Dokunarak uyaran verilir. Her bir uyarandan sonra yine hasta ya da yaralı gözlemlenerek tepki verip vermediğine bakılır.
- Sesli ve dokunarak verilen tüm uyaranlara rağmen hasta ya da yaralı tepki vermiyor ise bilinç kapalı demektir. İvedilik ile 112 acil yardım aranmalı ya da aratılmalıdır.
- Hasta ya da yaralıyı sıkan giysi ve aksesuarlar açılır ya da gevşetilir. (gömlek, kravat v.b).
- Hasta ya da yaralının ağzı açılarak kontrol edilir herhangi bir yabancı cisim var ise çıkarılması sağlanır ve ağız kapatılır. Ağız içerisinde cisim yok ise hiçbir müdahalede bulunulmaz.
- Hasta ya da yaralıya baş geri çene yukarı pozisyonu verdirilir. Yetişkinler için 90 derecelik bir açı sağlanır. Bebekler için ise 45 derecelik bir açı sağlanır. Bu şekilde yapılan müdahale ile dil kökü yukarı doğru kalkmış olacağından nefes yolu açılmış olacaktır.
- Bak Dinle Hisset yöntemi 10 saniye boyunca uygulanarak, hasta ya da yaralının nefes alıp verdiğinden emin olunur. Bilinç kapalı olduğu halde nefes alış verişi var ise koma durumu düşünülerek ikinci bir aşamaya geçilir.
İlginizi Çekebilir: Rentek Manevrası Nasıl Yapılır?
Koma Pozisyonu uygulanışı;
- İlk yardımcı, hasta ya da yaralının başından başlayarak aşağı doğru vücudunu kıpırdatmadan kontrol eder. Bunun amacı vücutta kırık, yaralanma, yanık ve saplı bir cismin olup olmadığına bakılmasıdır. Bir sorun olmadığına emin olunduktan sonra koma pozisyonunun uygulanmasına geçilir.
- İlk yardımcı yaralının yan yatırılacağı tarafa geçer. Hasta ya da yaralının kendisine yakın olan kolu eklem yerlerinden tutarak çok yavaş hareketler ile başın yan tarafına yukarı doğru kaldırır.
- İlk yardımcıya uzak olan kol eklem yerlerinden tutularak avuç içi diğer kolun omzuna gelecek şekilde konumlandırır. İlkyardımcı tarafından kol omuzdan tutulmaya devam edilir.
- İlk yardımcı diğer eli ile kendisine uzak olan ayağı eklem yerinden kavrayarak ayak topuğu kalçaya iyice yaklaşacak şekilde çeker.
- Kalça ve omuzdan tutar pozisyonda olan ilk yardımcı bu aşamada hasta ya da yaralıyı yavaş hareketler ile yan çevirmeye başlar.
- Yan çevirme işlemi uzak taraftaki diz ve dirsek yere değene kadar devam eder.
- İlk yardımcı çevirme işlemi tamamladıktan sonra gerekli olan düzeltmeleri yapar ve solunumun devam edip etmediği kontrol edilir.
- 112 acil yardımdan istenen tıbbi destek gelene kadar bölgeden ayrılmamak gerekir.
Koma pozisyonu hangi durumlarda verilir ve bu pozisyon nasıl verilir, bu gibi bilgiler ilk yardım kursu eğitimlerinde detaylı olarak verilmektedir.
YouTube Kanalımız: https://www.youtube.com/channel/UC39B8nY2xIN40amEOQH9veg